Zanim rozpocznie się budowa wymarzonego domu, niezbędnym do wykonania etapem jest dopięcie wszelkich formalności i uzyskanie stosownych pozwoleń. Zwykle projekty domów jednorodzinnych są opracowywane z uwzględnieniem budowy na stabilnym gruncie, jednak w przypadku planowania budowy na gruncie o mniejszej nośności należy mieć na uwadze, że fundamenty nie będą właściwie przenosić obciążeń. W efekcie budynek może osiadać nierównomiernie, a na ścianach pojawią się pęknięcia. Z tego powodu jednym z wymaganych dokumentów niezbędnych do złożenia przed realizacją budowy jest specjalistyczna ocena gruntu pod kątem jego nośności i innych parametrów. Analiza jest realizowana poprzez tzw. badania geotechniczne gruntu, które są wykonywane w laboratoriach zajmujących się różnego rodzaju inwestycjami budowlanymi.
Badania geotechniczne – o czym nam mówią?
Głównym celem wykonywania badań geotechnicznych gruntu jest rozróżnienie warstw i rodzaju podłoża, które zostało przeznaczone pod budowę, a także ustalenie poziomu wód gruntowych i ich sezonowych tendencji wzrostowych. Za sprawą zdobytej wiedzy można w odpowiedni sposób zaprojektować posadowienie budynku bądź dokonać odpowiednich modyfikacji, aby zaadaptować już gotowy projekt. Dodatkowo badania pomagają określić parametry konstrukcyjne budynku i dają wiedzę o przepuszczalności ziemi. Ekspertyza tego typu jest niezbędnym dokumentem w przypadku starania się o pozwolenie na budowę. Zwykle wystarczająca jest prosta opinia, jednak zależy ona w dużej mierze od przydzielonej kategorii geotechnicznej planowanego obiektu budowlanego. Im wyższa kategoria geotechniczna, tym niezbędne może się okazać przeprowadzenie bardziej precyzyjnych i dogłębnych badań.
Jak wykonuje się badania geotechniczne?
Badania geotechniczne gruntu wykonują wyspecjalizowane laboratoria takie jak Laboratorium Drogowe Szczecin. Opinia geotechniczna jest przez nie sporządzona na podstawie odwiertów geologicznych, które umożliwiają szczegółową analizę warunków wodno-gruntowych dla przeznaczonego pod inwestycję obszaru. Można przy tym przyjąć, że im więcej odwiertów zostanie wykonanych, tym badania będą dokładniejsze. Za wymagane minimum uznaje się trzy odwierty geotechniczne, a ich głębokość jest uzależniona od specyfiki planowanego budynku. Jeśli ma to być dom podpiwniczony, odwierty muszą zostać wykonane na głębokość od 4 do 6 metrów, natomiast w przypadku domów, w których projektach nie ma uwzględnionej piwnicy, wystarczy wykonać odwierty do głębokości 3 metrów. Najdokładniejsze wyniki można uzyskać w sytuacji, gdy lokalizacja budynku na działce będzie już jasno określona.
Gotowa dokumentacja wykonana na podstawie przeprowadzonych badań geotechnicznych musi składać się z dwóch części: graficznej oraz pisemnej. Część graficzna zawiera mapki przekroju geologicznego gruntu, dokładne umiejscowienie wykonanych odwiertów, a także lokalizację odkrywek (jeśli zostały wykonane). Część pisemna dotyczy analizy gruntu z uwzględnieniem zaleceń dotyczących budowy fundamentów. W dokumentacji muszą się również znajdować informacje dotyczące:
- rodzajów przebadanych gruntów, ich parametrów oraz wzajemnego położenia względem siebie;
- nośności gruntów;
- głębokości występowania wód gruntowych, a także wskazówki dotyczące wpływu wód gruntowych na wykonywanie prac ziemnych;
- przypuszczalnej zmiany poziomu wód gruntowych;
- możliwości odwodnienia terenu i zabezpieczenia skarp.
Dlaczego badania geotechniczne są takie ważne?
29 kwietnia 2012 roku w życie weszło rozporządzenie w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych. Według tego rozporządzenia dla obiektów z zakresu wszystkich kategorii geotechnicznych wymagane jest sporządzenie opinii, która warunkuje uzyskanie pozwolenia na budowę. Nawet jeśli na sąsiednich działkach znajdują się już gotowe domy jednorodzinne lub inne budynki, należy uzyskać indywidualną opinię geotechniczną, która zagwarantuje, że posiadany grunt również jest odpowiedni pod tego typu inwestycję. Dzięki badaniom można sprawdzić, czy istnieje prawdopodobieństwo podnoszenia się wód gruntowych, a co za tym idzie – wykonawcy będą w stanie dobrać właściwy rodzaj fundamentów i niezbędne izolacje. Za sprawą badań geotechnicznych możliwe będzie również zdobycie odpowiedniej wiedzy, aby przeprowadzić wydajne odwodnienia działki i zbudować w danym punkcie np. oczyszczalnię ścieków lub studnię.